Magda – napływowa krakowianka, z wykształcenia menadżerka kultury, z niewyjaśnionych powodów od 2009 roku prowadząca portal Polska Ilustracja dla Dzieci, w 2014 roku za krzewienie czytelnictwa uhonorowana nagrodą polskiej sekcji IBBY.
Laudacja z okazji przyznania nagrody za upowszechnianie czytelnictwa PS IBBY pani Magdzie Kalecie, twórczyni portalu Polska Ilustracja dla Dzieci
Droga Laureatko, Szanowni Państwo, Koleżanki i Koledzy!
W konkursie „Książka Roku”, oprócz autorów najpiękniejszych i najlepszych książek, Polska Sekcja IBBY nagradza również osoby, które szczególnie przysłużyły się sprawie promocji czytelnictwa. Jedna z dwóch równorzędnych nagród w tej kategorii została w tym roku przyznana Magdzie Kalecie, twórczyni portalu Polska Ilustracja dla Dzieci. Mrówczej pracy Magdy z podziwem przyglądam się od samego początku, niech będzie mi więc wolno powiedzieć kilka słów o jej dziele.
Pierwszy wpis na stronie Polskiej Ilustracji dla Dzieci | PIdD pojawił się 3 listopada 2009 roku. Od tego dnia portal systematycznie i obiektywnie relacjonuje wydarzenia dotyczące książkowej ilustracji oraz graficznego aspektu wydawnictw dla ludzi najmłodszych. Informuje o nowościach wydawniczych i o książkach, które są dopiero przygotowywane, o aktualnych projektach polskich artystów książki i o ich sukcesach, o wystawach i warsztatach, o książkowych konkursach i stypendiach. Portal grupuje linki do internetowych stron polskich ilustratorów i wydawców, do książkowych blogów i do światowych stron poświęconych ilustracji, a do popularyzowania dobrej książki przyczynia się też poprzez patronat medialny nad tytułami wartościowymi artystycznie oraz nad konkursami ilustratorskimi. Przypomnijmy: wśród tytułów nominowanych rok temu do nagrody „Książka Roku” znalazły się trzy książki nagrodzone wcześniej w konkursie Zamku Królewskiego na Wawelu, którego współorganizatorem była właśnie PIdD, a jedna z tych książek – Legenda o głowie wawelskiej z ilustracjami Marianny Sztymy – została przez IBBY wyróżniona.
Ta koncepcja czyni z PIdD kompendium wiedzy przydatnej zarówno miłośnikom książek, jak i profesjonalistom. Wydawcy, krytycy i animatorzy kultury dzięki portalowi docierają do informacji o polskich twórcach książki dla dzieci i młodzieży, dla których z kolei PIdD jest źródłem wiedzy, użytecznej w realizacji zawodowych projektów.
Dla mnie osobiście najistotniejszym aspektem działalności portalu jest to, że koncentrując się na ilustracji i grafice, uzmysławia polskim odbiorcom książek dla najmłodszych – przede wszystkim „dorosłym pośrednikom” – znaczenie obrazu w kulturze, szczególnie tej adresowanej do ludzi jeszcze małych. Świadomość roli patrzenia i widzenia w odkrywaniu i oswajaniu świata oraz ogromnego wpływu książki na kształtowanie tych procesów jest u nas wciąż zbyt mała.
Dzięki konsekwentnemu wysiłkowi Magdy portal stał się w ciągu pięciu lat znaczącym elementem systemu obiegu informacji o „literaturze czwartej”. Jego działalność odnotowują profesjonalne opracowania dotyczące polskiej literatury dla dzieci i młodzieży, systematycznie rośnie też popularność portalu w świecie wirtualnym. Bo, co warto podkreślić, do upowszechniania wiedzy o współczesnej polskiej książce dla ludzi najmłodszych, PidD wykorzystuje na wskroś współczesne środki: Internet, media społecznościowe. Spektakularnie pokazują to liczby: 1.100 to w ostatnich miesiącach średnia dzienna liczba wejść na stronę PIdD; 108 to liczba krajów, w których portal jest obserwowany; 442, 147 i 120 to kolejno liczby tygodniowych wyświetleń portalu w: Stanach Zjednoczonych, Francji i Ukrainie. 19 to liczba takich tygodniowych wizyt z… Chin. 1.200.000 to całkowita liczba odwiedzin portalu od momentu jego założenia. Te liczby są imponujące i świadczą o potencjale skierowanego na zewnątrz, promocyjnego oddziaływania portalu.
Jest też „wewnętrzny” aspekt istnienia PIdD. Dzięki otwartości na różnorodność i obiektywnemu charakterowi zamieszczanych w nim informacji, portal staje się czynnikiem budującym więzi między różnymi grupami zawodowymi związanymi z książką dla najmłodszego czytelnika i konstytuującym ich poczucie wspólnoty. Potwierdzeniem tego był szeroki odzew, z jakim w środowisku spotkał się pomysł zgłoszenia kandydatury Magdy Kalety do nagrody IBBY za upowszechnianie czytelnictwa. Wniosek z ogromnym entuzjazmem wsparło ponad osiemdziesiąt osób. Znaleźli się wśród nich graficy, pisarze, wydawcy, animatorzy kultury, księgarze, krytycy i badacze literatury… Chcemy w tym miejscu wszystkim im podziękować. Warto też zacytować kilka opinii.
Daniel de Latour, ilustrator:
Agnieszka Żelewska, ilustratorka:
Liliana Bardijewska, autorka, krytyk i tłumacz:
Prof. Grzegorz Leszczyński, badacz literatury dla dzieci i młodzieży:
Trudno nie zgodzić się z taką opinią; wspaniale, że podzieliła ją również Polska Sekcja IBBY.
Te osiągnięcia to owoc bezinteresownego wysiłku jednej osoby. Trudno opowiedzieć o niej tyle, ile by było trzeba; tak naprawdę znamy Magdę dobrze tylko z jednej – nomen-omen – internetowej strony. Nawet jednak z tego niedoskonałego oglądu widać, że pod skromną i nieprzeniknioną powłoką kryje się kreatywna, artystyczna dusza, gotowa do wielu poświeceń. Mamy ogromne szczęście, że jej potencjał twórczy znalazł swoje ujście w miłości do książek i ilustracji.
Magdo, niech nagroda, którą przed chwilą odebrałaś, będzie wyrazem uznania i wdzięczności za to, że Polską Ilustrację dla Dzieci wymyśliłaś i za to, co w ciągu pięciu lat działalności zrobiłaś dla polskiej książki, dla wszystkich jej przyjaciół, dla ilustratorów, autorów i wydawców, dla tych również, którzy dopiero dojrzewają do zrozumienia wagi, piękna i mocy wizualnego aspektu wydawnictw dla ludzi najmłodszych.
Dziękujemy i życzymy Ci dalszych sukcesów!
Paweł Pawlak
Warszawa, 9 grudnia 2014 r.